Veel gestelde vragen Omgevingswet

Sinds 1810 zijn veel verschillende wetten en regels gemaakt voor de buitenruimte, zoals voor bodem, water, wegen, milieu, monumenten, natuur, geluid en nieuwbouw. Deze wetten zijn niet alleen ingewikkeld; ze spreken elkaar soms ook tegen en er worden meerdere termen gebruikt terwijl hetzelfde bedoeld wordt. De losse regels en wetten verhinderen ook vaak de ontwikkeling van innovatieve, duurzame initiatieven. Daarom worden 26 wetten vereenvoudigd en gebundeld in één Omgevingswet.

Inwoners merken in eerste instantie niets van de Omgevingswet. Maar als u iets wilt verbouwen aan uw huis of tuin en u vraagt een vergunning aan, dan gaat dat straks anders dan voorheen. U zoekt de regels op in een nieuw online loket, het Omgevingsloket. U kunt hierdoor in één keer kennis nemen van de regels en voorschriften van de verschillende bestuurslagen (gemeenten, waterschappen, provincies en Rijk). In dat loket kunt u controleren of u een vergunning nodig heeft of een melding moet doen. U kunt daar ook meteen de vergunning aanvragen of de melding doen. De Omgevingswet zorgt er ook voor dat u kunt meepraten over de omgevingsvisie, het omgevingsplan en de omgevingsprogramma's in uw gemeente. En over initiatieven bij u in de buurt. Dat kan nu ook al, maar de Omgevingswet stimuleert dat u ook door initiatiefnemers in uw omgeving actiever wordt benaderd om mee te denken.

Eigenlijk wij allemaal! Inwoners, ondernemers en overheden zijn samen verantwoordelijk voor de kwaliteit en ontwikkeling van onze leefomgeving. Gemeenten leggen in de omgevingsvisie het toekomstbeeld van de gemeente vast. In omgevingsprogramma’s wordt dat verder uitgewerkt voor gebieden, zoals bijvoorbeeld voor Gijzenrooi of voor de wijk Coevering. Zo zien inwoners en initiatiefnemers wat ze kunnen doen om bij te dragen aan de toekomst van Geldrop-Mierlo.

Een belangrijke verbetering van de nieuwe wet is dat de fysieke leefomgeving meer in samenhang wordt gezien en benaderd. Dat betekent dat bij het invullen van plannen ook thema’s als energietransitie, duurzaamheid, sociale en maatschappelijke uitdagingen worden betrokken. De bedoeling is dat hiermee de kwaliteit van de leefomgeving verbetert en dat er niet alleen snellere, maar ook betere besluiten worden genomen over de invulling van de buitenruimte. Daar hebben alle inwoners en ondernemers profijt van. Ambtenaren en inwoners hebben in de toekomst via het Omgevingsloket toegang tot dezelfde informatie. Inwoners worden door initiatiefnemers in de buurt vroegtijdig betrokken bij een plan. Zo gaat het aanvragen van een (omgevings-)vergunning straks sneller.

De wetgever gaat er met de invoering van de Omgevingswet vanuit dat de besluitvorming beter wordt en sneller gaat. De invoering van de wet brengt echter grote veranderingen in de uitvoering met zich mee. Zoals bij een verbouwing staat niet alles meteen op de goede plek. Dat duurt even en het kan ook wel eens fout gaan. Alle losse wetten en regels vallen straks onder één nieuwe wet. Dat is nieuw. Bovendien gaan we (inwoners, ondernemers en overheid) anders met elkaar samenwerken. Dat zal in het begin wennen zijn en niet alles zal meteen goed gaan.

Ja, een bestemmingsplan heet voortaan Omgevingsplan.
Een vergunningsaanvraag die afwijkt van het omgevingsplan heet voortaan: Buitenplanse omgevingsplanactiviteit (afgekort: BOPA).
En het criterium voor ruimtelijke veranderingen is de toets aan de evenwichtige toedeling van functies aan locaties (voorheen: goede ruimtelijke ordening).

U kunt via het omgevingsloket een vergunning aanvragen. Dit gaat allemaal digitaal via het Omgevingsloket. Via dit loket kunt u meteen zien welke regels er voor een perceel of gebied gelden. Daarnaast vervalt de onlosmakelijkheid van de vergunning waardoor verschillende activiteiten binnen één vergunning apart vergund kunnen worden. U, als initiatiefnemer, kunt zelf beslissen hoe de activiteiten worden ingediend, samen of apart van elkaar.

Iedere vergunning wordt in het beginstadium aangemerkt als een reguliere procedure waarbij de beslistermijn 8 weken met één maximale verlening van 6 weken duurt. Als uw aanvraag afwijkt van het omgevingsplan (we spreken dan over een buitenplanse omgevingsplanactiviteit) kan de gemeente besluiten om de uitgebreide procedure van toepassing te verklaren.

De gemeente kan dat doen als uw plan aanzienlijke gevolgen heeft voor de fysieke leefomgeving. En daarbij ook naar verwachting verschillende belanghebbenden bedenkingen zullen hebben. Dit is ook mogelijk op verzoek van u. De beslistermijn voor de uitgebreide procedure is 6 maanden met één maximale verlening van 6 weken.

In het oude recht was er sprake van een vergunning van rechtswege wanneer er niet binnen de beslistermijn een beslissing werd genomen. Deze bestaat straks niet meer. Onder de Omgevingswet kan het bestuursorgaan in gebreke worden gesteld als er niet binnen de beslistermijn een beslissing is genomen. Het bestuursorgaan zal dan na ontvangst van de ingebrekestelling én twee weken nadat de beslistermijn is verlopen een dwangsom opgelegd kunnen krijgen. Ook kunt u bij het uitblijven van een beslissing na het versturen van een ingebrekestelling direct een beroep instellen bij de rechtbank.

Vooroverleg is belangrijk maar niet verplicht. Een vooroverleg wordt geadviseerd doordat het voordelen voor u heeft. Met het vooroverleg heeft u namelijk in een vroeg stadium zicht op of uw plan op medewerking kan rekenen en onder welke voorwaarden wel of niet. Daarmee kunt u de formele aanvraag van uw omgevingsvergunning beter voorbereiden.