Leerplicht en kwalificatieplicht

Leerplicht

Leerplicht is de wettelijke verplichting om kinderen onderwijs te laten volgen. De leerplichtwet geldt voor alle kinderen/jongeren die in Nederland wonen. 

De leerplicht begint op de 1e dag van de nieuwe maand nadat het kind 5 jaar is geworden. De meeste kinderen gaan al vanaf 4 jaar naar school. De leerplicht stopt aan het einde van het schooljaar waarin een kind 16 jaar wordt. Daarna heeft een jongere kwalificatieplicht tot de 18e verjaardag. Hierover lees je meer bij het onderwerp ‘Wat houdt kwalificatieplicht in’. 

Jij bent als ouder/verzorger verplicht om je kind in te schrijven op een school en ervoor te zorgen dat je kind naar school gaat. Vanaf 12 jaar is een kind mede verantwoordelijk om naar school te gaan.

Leerplicht en kwalificatieplicht

Wat houdt kwalificatieplicht in?

Van 16 tot 18 jaar geldt de kwalificatieplicht. Dit houdt in dat jongeren zonder startkwalificatie tot hun 18e verjaardag naar school moeten gaan. Een startkwalificatie is minimaal een diploma havo of mbo niveau 2. Tijdens de kwalificatieplicht gelden dezelfde regels als tijdens de leerplicht.

De volgende jongeren zijn uitgezonderd van de kwalificatieplicht:

  • Jongeren die een getuigschrift/diploma Praktijkonderwijs hebben;
  • Jongeren die in het voortgezet speciaal onderwijs het arbeidsmarktgerichte uitstroomprofiel of het uitstroomprofiel dagbesteding hebben gevolgd.

Leren is een plicht, maar ook een recht

Ouders en verzorgers moeten zich houden aan de Leerplichtwet. Zij zijn verplicht hun kind in te schrijven op een school. Daarnaast zijn ze ervoor verantwoordelijk dat hun kind ook echt naar school gaat. Leerplicht is ook een recht, want ieder kind in Nederland heeft recht op onderwijs.

18 jaar en geen kwalificatie behaald?

De doorstroomcoaches van het doorstroompunt zoeken contact met alle jongeren tussen de 18 en 23 jaar die voortijdig, dus zonder startkwalificatie, hun school verlaten of dreigen te verlaten. 

Informatie vindt je op de website van de gemeente Helmond.

Wat als mijn kind niet naar school gaat?

Verzuim is een belangrijk signaal van voortijdig schoolverlaten. Om te voorkomen dat schoolverzuim tot schooluitval leidt, gaat de leerplichtambtenaar in gesprek met ouders en het kind om de oorzaak van het verzuim te achterhalen. In sommige gevallen worden ouder en/of kind (vanaf 12 jaar) strafrechtelijk verantwoordelijk gehouden voor het schoolverzuim en zal de leerplichtambtenaar gaan handhaven. 

De leerplichtambtenaar

De kerntaken van de leerplichtambtenaar zijn toezicht houden op de naleving van leerplicht en kwalificatieplicht en voorkomen van schooluitval. Het uitgangspunt is dat alle jongeren recht hebben op onderwijs. 

Als een leerling ongeoorloofd afwezig is van school, gaat de school eerst zelf in gesprek met leerling en/ of ouder(s). Wanneer het verzuim daarna niet stopt, dan meldt school dat bij de leerplichtambtenaar. De leerplichtambtenaar doet dan onderzoek. Vaak wordt leerling/ ouder(s) dan uitgenodigd voor een gesprek.

Als een leerling vaak of lang afwezig is, kan de leerplichtambtenaar ook samen met school, de eventueel betrokken hulpverlening, ouder(s) en leerling kijken wat nodig is, zodat de leerling weer naar school kan. 

Als er signalen zijn van zorg, dan kan ook doorverwijzing naar hulpverlening een mogelijkheid zijn.

Als het (ongeoorloofde) verzuim aanhoudt, dan kan dit een serieuze bedreiging zijn voor de ontwikkeling van het kind. Als er sprake is van ongeoorloofd verzuim en dit niet wordt gestopt, dan kan de leerplichtambtenaar handhaven. Denk hierbij aan een doorverwijzing van een leerling naar HALT en het opmaken van een proces verbaal dat naar het Openbaar Ministerie wordt gestuurd. Het Openbaar Ministerie bepaalt dan de straf. 

De leerplichtambtenaar werkt volgens de Methodische Aanpak Schoolverzuim (De MAS). Wilt u hier meer over weten. Bekijk de MAS dan via onderstaande knop.

Schoolverzuim

Wat doet school?

Scholen zijn verplicht om leerlingen die verzuimen te registreren, zodat school en de leerplichtambtenaar inzicht hebben in welke leerlingen verzuimen.

scholen:

  • zorgen voor de in inschrijving en bij vertrek het uitschrijven van de leerling;
  • melden bij de leerplichtambtenaar ongeoorloofd verzuim of een twijfelachtige ziekteverzuim; 
  • melden bij de leerplichtambtenaar wanneer jongeren zonder startkwalificatie de school verlaten
  • hebben de zorgplicht voor de leerling. Ook als het kind extra begeleiding en ondersteuning nodig heeft.

Wat als mijn kind ziek is?

Het kan natuurlijk voorkomen dat je kind niet naar school kan gaan vanwege ziekte (geoorloofd verzuim). Problemen kunnen ontstaan bij veelvuldige ziekmeldingen of wanneer twijfel ontstaat over de verklaring van het ziek zijn. De school kan bij veelvuldig ziekteverzuim of twijfel de jeugdarts van de GGD inschakelen. Wanneer de GGD jeugdarts het ziekteverzuim niet of onvoldoende kan koppelen aan de mate van afwezigheid, meldt de GGD jeugdarts dit weer aan de school. De school meldt dit verzuim vervolgens als ongeoorloofd bij de leerplichtambtenaar die een onderzoek instelt.

Mag ik mijn kind zonder toestemming van school mee op vakantie nemen?

Als je als ouder jouw kind zonder toestemming van de directeur buiten de schoolvakanties mee op vakantie neemt, is er sprake van ongeoorloofd verzuim (luxe verzuim). Vakantie onder schooltijd is alleen mogelijk als ouders kunnen aantonen dat het kind tijdens geen van de schoolvakanties op vakantie kan gaan vanwege de specifieke aard van het beroep van (één van) de ouders. Bijvoorbeeld omdat u:

  • seizoensgebonden werk heeft, bijvoorbeeld in de fruitteelt of horeca;
  • met piekdrukte te maken krijgt tijdens schoolvakanties;
  • als zelfstandige een groot deel van uw inkomen mist als u tijdens de schoolvakanties weg bent.

In dat geval mag de directeur van de school eenmaal per schooljaar het kind vrij geven, als het niet meer dan tien schooldagen is en niet in de eerste twee weken van het schooljaar. 

Het is niet zo dat elke ondernemer of ZZP’er “recht” heeft op extra verlof voor uw kind buiten de schoolvakanties. 

Meer informatie vindt u op de website van de Rijksoverheid en in de Beleidsregel uitleg ‘specifieke aard van het beroep’ en ‘andere gewichtige omstandigheden’ bedoeld in de Leerplichtwet 1969.

Wanneer kan ik bijzonder verlof aanvragen?

In sommige situaties is bijzonder verlof (toegestaan verzuim) mogelijk. Denk bijvoorbeeld aan verlof om een huwelijk of begrafenis bij te wonen.

Wil je bijzonder verlof van tien schooldagen of minder aanvragen? Dan kun je terecht bij de directie van de school van je kind. Bijzonder verlof voor méér dan tien schooldagen vraag je aan bij de Leerplichtambtenaar die verbonden is aan de school van je kind.

Meer informatie vindt u in de Beleidsregel uitleg ‘specifieke aard van het beroep’ en ‘andere gewichtige omstandigheden’ bedoeld in de Leerplichtwet 1969

Kan mijn kind vrijstelling van schoolinschrijving krijgen?

Er zijn bijzondere omstandigheden waarbij kinderen niet naar school hoeven. Als ouder moet jij je daarvoor beroepen op vrijstelling van de inschrijvingsplicht. In de volgende situaties is vrijstelling van schoolinschrijving mogelijk:

  • je kind is op psychische/medische gronden niet geschikt om tot een school toegelaten te worden. De leerplichtambtenaar vraagt hiertoe een onafhankelijk arts om advies;
  • als ouder heb je zwaarwegende bedenkingen tegen de richting van het onderwijs;
  • je kind heeft een schoolinschrijving in het buitenland.

Als de vrijstelling wordt gegeven, dan is deze meestal één schooljaar geldig. Een beroep op vrijstelling dien je elk jaar vóór 1 juli in bij burgemeester en wethouders (B&W). De leerplichtambtenaar neemt namens B&W deze kennisgeving in behandeling.

Als er geen recht op vrijstelling is en de jongere niet naar school gaat, kan de leerplichtambtenaar strafrechtelijk (handhavend) optreden.

Meer informatie is te vinden op de website van Ingrado

Wanneer je van mening bent dat een van deze vrijstellingsgronden voor jou geldt, dan kun je via de groene knop het aanvraagformulier invullen. Lees de startpagina goed door voordat je inlogt met DigiD.

Vrijstelling van de inschrijvingsplicht

Bij vragen over vrijstellingen neem telefonisch contact op met het CMD Team Toegang via 040-289 38 99 of stuur een e-mail naar leerplicht@geldrop-mierlo.nl

Wat als mijn kind tijdelijk niet volledig naar school kan?

Soms kunnen kinderen/jongeren vanwege lichamelijke of psychische redenen tijdelijk niet of niet volledig naar school. De Variawet maakt het mogelijk dat zorg gecombineerd wordt met onderwijs. Dit noemen we een maatwerktraject en school speelt hierin een belangrijke rol. Hoewel er geen verlof of vrijstelling van leerplicht nodig is, wordt de leerplichtambtenaar vaak betrokken bij deze trajecten. 

Kan ik contact opnemen?

Regionale samenwerking leerplicht

Wij werken voor leerplicht met de andere gemeenten in de regio samen. Dit betekent dat de leerplichtambtenaren van Geldrop-Mierlo niet altijd betrokken worden terwijl uw kind wel in Geldrop-Mierlo woont. 

Basisschool

Woont uw kind in Geldrop-Mierlo en zit op een basisschool, dan kunt u voor vragen terecht bij de leerplichtambtenaar van de gemeente Geldrop-Mierlo.

Voortgezet onderwijs of MBO

Woont uw kind in Geldrop-Mierlo, gaat naar voortgezet onderwijs of naar een MBO. en is jonger dan 18 jaar? Dan geldt het volgende:

  • Staat de school in Geldrop-Mierlo, dan kunt u met de leerplichtambtenaar van de gemeente Geldrop-Mierlo contact opnemen 
  • Staat de school in een van onderstaande gemeenten? Neem dan contact op met de leerplichtambtenaar van die gemeente:

Asten-Someren, Bergeijk, Best, Bladel, Cranendonck, Deurne, Eersel, Eindhoven, Gemert-Bakel, Heeze-Leende, Helmond, Laarbeek, Nuenen, Oirschot, Reusel de Mierden,  Son&Breugel, Valkenswaard, Veldhoven, Waalre

  • Zit uw kind op een school buiten de regio (dus niet in één van bovenstaande gemeenten), dan kunt u contact opnemen met de leerplichtambtenaar van Geldrop-Mierlo

Vanaf 18 jaar

Als de leerling 18 jaar of ouder is, dan kan er contact op worden genomen met het Doorstroompunt. De contactgegevens vind je via onderstaande knop.

Doorstroompunt

Contactgegevens leerplichtambtenaar in Geldrop-Mierlo

Bel naar Team Toegang  van het CMD op telefoonnummer 040-2 893 899 of mail naar leerplicht@geldrop-mierlo.nl

Vermeld in ieder geval bij uw vraag de naam van de leerling, de geboortedatum en de postcode.

Waar vind ik handige informatie?

Passend onderwijs

Basisscholen in Geldrop-Mierlo

Op deze plek staat een kaart van een externe website. Mogelijk plaatst deze website cookies. Door op de knop te klikken accepteer je deze cookies en wordt de kaart getoond.

Voortgezet Onderwijs in Geldrop-Mierlo

Op deze plek staat een kaart van een externe website. Mogelijk plaatst deze website cookies. Door op de knop te klikken accepteer je deze cookies en wordt de kaart getoond.

Schoolbesturen van scholen in Geldrop-Mierlo

Kennisbank Onderwijs en ouders