Visie op Geldrop-Mierlo 2040: Vitaliteit en inclusiviteit van inwoners
Vitaliteit en inclusiviteit voorop
Wijdverbreid woongeluk in Geldrop-Mierlo in 2040
We schrijven 2040, zo’n twintig jaar verder dan nu. Geldrop en Mierlo zijn twee levendige verweven dorpen, die elkaar versterken doordat ze elk hun eigen kwaliteiten hebben. Geldrop is licht verstedelijkt en herbergt in het verlengde daarvan een groot arsenaal aan voorzieningen. Mierlo heeft een meer landelijk, dorps karakter. Geldrop-Mierlo ‘heeft het allemaal’ door de mooie combinatie van stad en land.
Geldrop-Mierlo is een echte woongemeente, waar het welzijn van de inwoners centraal staat en waar welvaart voor iedereen bereikbaar is. De sfeer is goed, er zijn volop voorzieningen, er is reuring in de centra en er is voor iedereen een veilige en prettige leefomgeving. Het is fijn wonen in Geldrop-Mierlo en mensen uit de beide dorpen en de omliggende gemeenten recreëren er graag. We hebben het dorpse, gemoedelijke karakter in Mierlo behouden en in Geldrop weer meer teruggebracht door te focussen op de sociale cohesie in wijken. Kleinschaligheid en gemoedelijkheid gecombineerd met stadse voorzieningen in of in de nabijheid van de gemeente, dat maakt Geldrop en Mierlo aantrekkelijk.
Het gaat ons goed, omdat we inzetten op vitaliteit en inclusiviteit. Inwoners zijn vitaal doordat zij bewuste keuzes maken ten aanzien van hun gezondheid, hun sociale situatie, hun economische situatie en hun veiligheid. Waar nodig worden zij daarbij geholpen. Door aan de voorkant met elkaar de goede dingen te doen, wordt voorkomen dat er problemen ontstaan. Daarnaast kan iedereen zichzelf zijn. We kijken naar elkaar om en zorgen er samen voor dat iedereen erbij hoort, in onze gemeenschap die gebaseerd is op vertrouwen in elkaar.
Ons welzijn en onze welvaart ontlenen we voor een belangrijk deel aan de fijne omgeving waarin we leven. Goede woonmogelijkheden, elkaar kunnen ontmoeten, basisvoorzieningen dichtbij, veel te doen om ons heen, een prettige beleving door sfeer en groen, een goede bereikbaarheid met fiets, auto en OV, gezond kunnen leven, enzovoorts. Geldrop-Mierlo is in 2040 een inspiratievolle, levendige plek om te wonen en recreëren. Temidden van een bruisende en economisch sterke regio.
Geldrop en Mierlo zijn met elkaar verweven en hebben samen de kracht van het stadteland.
Geldrop-Mierlo, twee dorpen met een eigen identiteit, samen een krachtige gemeente
Eeuwenlang is de textielnijverheid in Geldrop de belangrijkste bron van inkomsten geweest. Het werd hierdoor een industrieel dorp, wat naar het stadse neigde.
Mierlo heeft van origine een agrarisch karakter. In het verleden lag de nadruk op de kersenteelt en huisnijverheid; door de tijd heen zijn er meer veehouderijen gekomen. Mierlo is een echt dorp, waar de mensen elkaar kennen en met een actief verenigingsleven.
Naar de toekomst toe zien we Geldrop en Mierlo ieder hun eigenheid behouden en verder uitgroeien tot een krachtig stel. Het stadteland in het Brainport Eindhoven, waar woongeluk van inwoners voorop staat, met veel voorzieningen in de gemeente of in de nabijheid en volop recreatiemogelijkheden. Twee mooie dorpen tussen twee steden in, waarmee Geldrop-Mierlo een rustigere, groene plek is temidden van stadse bedrijvigheid.
Samen leven in een fijne leefomgeving
We gaan voor vitaliteit en inclusiviteit
We kiezen een gezonde leefstijl: we hebben aandacht voor een gezond gewicht, bewegen voldoende en denken aan onze mentale gezondheid. We hebben het vermogen om ons aan te passen aan nieuwe omstandigheden en zijn in staat om zelf regie te voeren bij fysieke, emotionele en sociale uitdagingen in het leven. We kunnen daardoor omgaan met gezondheidsklachten en tegenslagen. Onze woonomgeving is aantrekkelijk en goed ingericht op onze gezonde leefstijl.
We zijn daarnaast een veerkrachtige gemeenschap die leeft, tegenslag kan verwerken, zichzelf herstelt en ontwikkelt. In Geldrop-Mierlo kan iedereen meedoen, ongeacht iemands beperkingen, achtergrond, geaardheid of financiële situatie, Iedereen is gelijkwaardig en wordt gelijkwaardig benaderd. In onze gemeente draait het om de mensen. We hebben het goed met elkaar en kunnen wonen, bewegen en recreëren in een prettige leefomgeving. Het is een plek met hart waar mensen zich thuis voelen en met elkaar zijn verweven door families, vriendenkringen, verenigingen, wijken en andere verbanden. We zijn in staat om voor onszelf en voor elkaar te zorgen, mee te doen, ons te ontwikkelen, mee te werken en elkaar te ontmoeten.
Sterke wijken en netwerken
Door onze keuze voor kleinschaligheid in wijken hebben we het dorpse karakter weten te behouden of versterkt. We ontmoeten elkaar en kennen elkaar. We zijn daardoor trots op waar we wonen en we voelen ons thuis en veilig in onze eigen leefomgeving. We voelen ons onderdeel van de gemeenschap en nemen eraan deel. Dat verwachten we ook van elkaar, ongeacht wie je bent, wat je doet of waar je vandaan komt. We nemen elkaar serieus door een open en nieuwsgierige houding aan te nemen en ons actief te verdiepen in elkaars zienswijze, achtergrond en wereldbeelden. We kiezen voor dialoog en samenwerking en bekijken de dingen vanuit verschillende perspectieven. We leren ook van elkaar, door het verschil in visies, ervaringen en competenties te omarmen.
Onze insteek op gezondheid en sociale cohesie wordt qua leefomgeving ondersteund door groene wijken en ruimte voor ontmoeting. We hebben in alle wijken een variatie aan levendige ontmoetingsplekken en treffen elkaar in allerlei netwerken, zoals binnen verenigingen, school, online, het buurtfeest, enzovoorts. Bewoners van de wijk kunnen er zelf laagdrempelig activiteiten organiseren en recreatieve initiatieven ontplooien. Elke wijk of buurt heeft een eigen dynamiek, behoeften en mogelijkheden. Met elkaar bouwen we en zorgen we voor leefbare, veilige wijken, met een actieve rol voor inwoners en ondernemers vanuit burgerschap en (mede)eigenaarschap. Hierdoor zijn we als gemeenschap veerkrachtig en helpen we elkaar. Vele vrijwilligers dragen in alle vormen en maten hun steentje bij en zijn de ruggengraat in de wijk.
Door woon- en recreatiefunctie bijdragen aan een aantrekkelijke regio
Wonen in Geldrop-Mierlo
Binnen de regio heeft Geldrop-Mierlo een belangrijke woon- en recreatiefunctie, wat er sterk aan bijdraagt dat de regio een aantrekkelijke omgeving is om neer te strijken en er te komen werken. We voorzien binnen de regio in een substantieel aantal woningen, in alle vormen en maten, passend bij de mensen die in Geldrop en Mierlo willen wonen. Geldrop-Mierlo kent een goede mix aan woningen, met voor elk wat wils. Hierdoor is er ook een goede mix qua doelgroepen in alle wijken. In woonwijken waar verouderde woningen stonden is het woningaanbod vernieuwd, voor een belangrijk deel met levensloopbestendige woningen. De woonwijken zijn iets verdicht door meerlaagse bebouwing neer te zetten, vooral in de centra en op plekken waar basisvoorzieningen geconcentreerd zijn. We hebben de verstedelijking en hoogbouw wel begrensd, om onze dorpse karakters te behouden. Om continu te kunnen schakelen, werken we met modulaire bouw voor betaalbare tijdelijke huisvesting. Alle nieuwbouw is direct duurzaam en aardgasvrij uitgevoerd, maar ook de bestaande woningen zijn verduurzaamd en aardgasvrij.
In alle wijken is er een goed gevarieerd en betaalbaar woningaanbod, passend bij de samenstelling van de bevolking en de ontwikkeling daarin. Bij vernieuwingen in wijken zoeken we met elkaar steevast de combinatie tussen wonen, verkeer, groen, elkaar ontmoeten, duurzaamheid, veiligheid, etc. Onze wijken zijn bovendien in belangrijke mate duurzaam ingericht qua energieverbruik en -opwekking. In de woonwijken en de centra is er veel groen en de groenstructuren zijn verbonden met elkaar en zorgen zo voor een natuurlijke verbinding tussen de wijken. Het groen draagt bij aan de leefkwaliteit en nodigt uit tot wandelen, sport en bewegen. Het groen in woonwijken en de centra zorgt ook voor schaduw in hete zomers en voor neerslagabsorberend vermogen bij hevige buien.
Veel voorzieningen in de buurt
Het woon- en leefklimaat in Geldrop-Mierlo is plezierig, onder andere doordat er zoveel voorzieningen zijn. Gezellige centra, een ziekenhuis, een zwembad, uitgebreide binnen- en buitensportfaciliteiten, veel recreatiemogelijkheden, een uitgebreid kunst- en cultuuraanbod, enzovoorts. In of nabij elke wijk een basisschool en ook een middelbare school hebben we zelf in huis. Het mooie is dat we qua voorzieningen binnen het Brainport Eindhoven alles vinden: theater, bioscoop, grote winkelcentra liggen in Eindhoven en Helmond binnen handbereik. De gemeenten in het Brainport Eindhoven vullen elkaar aan qua voorzieningen. Geldrop-Mierlo biedt de regio vele recreatievoorzieningen, binnen een dorpse en landelijke sfeer.
De centra zijn voor de bewoners een verblijfsgebied, waar diverse voorzieningen bij de hand zijn. Verouderde of leegstaande plekken zijn geherstructureerd en daardoor benut voor de bouw van woningen en het aanleggen van groen. De centra zijn hierdoor verdicht ten gunste van betaalbare woningen. Zowel het centrum van Geldrop als het centrum van Mierlo is multifunctioneel . Winkelen, recreëren, wonen, verblijven, cultuur en vermaak komen er samen. Ze vormen met hun mooie pleinen beide het stralende middelpunt van het dorpse leven en het vertrekpunt voor een recreatief bezoek of bezoek aan een evenement. De activiteiten en voorzieningen zorgen bovendien voor bezoekers. In Geldrop zijn het cultuurplein, horecaplein, kasteelplein en winkelplein mooi verbonden met elkaar.
In de woonwijken vinden we de basisvoorzieningen nabij: een buurtsuper, een apotheek, een huisarts, ontmoetingslocaties, etc. Mooi op een bereikbare afstand, ook voor ouderen en minder mobiele mensen, die hierdoor zelfredzaam kunnen wonen. De niet-dagelijkse winkelvoorzieningen hebben intussen allemaal hun plek gevonden in de centra. De winkels in de centra enerzijds en de woonwijken anderzijds beconcurreren elkaar zo niet.
Volop recreatiemogelijkheden
In onze natuur- en buitengebieden en in onze centra recreëren we zelf, naast dat inwoners van omliggende gemeenten erdoor worden aangetrokken. De centra en de wijken zijn groen en we hebben mooie natuur en cultuurhistorie. Het groen loopt zonder barrières door, binnen en buiten onze gemeente. Geldrop-Mierlo is samen met Nuenen en Son en Breugel de groene long in het verstedelijkte gebied van Eindhoven en Helmond. De natuurgebieden in Geldrop-Mierlo zijn biodivers en vitaal en sluiten op elkaar aan en op natuurgebieden in de regio (zoals het Van Gogh nationaal park, Gulbergen en het Dommelpark). De gaten in het natuurnetwerk zijn gevuld door natuur te realiseren in het beekdal van de Kleine Dommel en in het gebied Gijzenrooi. Naast recreatiemogelijkheden zorgen we ook voor rustige plekken waar de natuur voorop staat. Door onze investeringen in natuur en groen zijn we direct ook klimaatadaptief, door voldoende CO2-opslag en voldoende waterbergend vermogen.
Het winkelgebied in Mierlo is compact. In de aanloopstraten heeft detailhandel plaats gemaakt voor woningen. Het centrum van Geldrop trekt vele soorten bezoekers door de verschillende functies van het centrum, bijvoorbeeld in de vorm van culturele voorzieningen, evenementen, maatschappelijke functies en horeca. Bovendien is er een openbaar vervoerknooppunt voor trein- en busvervoer en deelvervoer. Het centrumgebied is via een natuurpark verbonden met het Dommeldal. Het kasteel in Geldrop is een icoon in de regio en is – als één van de parels van het centrum – vanuit het centrum beleefbaar, waardoor de regionale meerwaarde goed uit de verf komt. Het ziekenhuis heeft een essentiële functie in het centrum en is daadwerkelijk onderdeel van het centrum.
Mobiliteit
We hebben goede wandel- en fietsverbindingen. Het fietsen binnen de bebouwde kom is aantrekkelijk door rechtstreekse, veilige verbindingen tussen wijken en de centra in Geldrop en Mierlo. Comfortabele snelfietsroutes naar Eindhoven en Helmond sluiten aan op de centra en bedrijventerreinen. Binnen Geldrop-Mierlo en voor korte afstanden gebruiken inwoners dus overwegend de fiets. Voor grotere afstanden of naar Eindhoven of Helmond maken we gebruik van bus of trein. De auto wordt alleen gebruikt voor verder weg gelegen bestemmingen. De wegen in de gemeente zijn daarom vooral ingericht op verblijf en langzaam verkeer. Onze autobereikbaarheid is goed. Doorgaand verkeer rijdt om Geldrop en Mierlo heen, waardoor de verkeersdruk in de gemeente beperkt is. We zijn daarvoor goed verbonden met het mobiliteitsnetwerk in de regio.
Het station in Geldrop is een OV-knooppunt met een hoge frequentie van treinen en met bushaltes. Verspreid door Geldrop en Mierlo staan laadpalen voor het opladen van elektrische auto’s, omdat nagenoeg alle auto’s elektrisch rijden. Ook is er een substantieel aantal inwoners dat gebruik maakt van deelvervoer, omdat zij de auto maar af en toe gebruiken. In de woonwijken vindt het parkeren doorgaans op eigen terrein, op opritten of parkeerfaciliteiten bij appartementencomplexen. In de centra wordt aan de randen geparkeerd.
Multifunctioneel buitengebied
In het buitengebied zijn functies en opgaven met elkaar verweven: landbouw, natuur, waterberging, recreatie en bedrijvigheid versterken elkaar. Daarnaast vindt er grootschalige duurzame opwekking van energie plaats. Het platteland is door z’n sterke economische basis leefbaar en draagt bij aan de landschappelijke en cultuurhistorische kwaliteit van Geldrop-Mierlo, waarbij elk gebied z’n eigenheid heeft.
Het buitengebied heeft een ruime schakering aan functies. Op de momenten dat er land vrij kwam, is / zijn daar recreatie, kleinschalige bedrijvigheid of woningen voor terug gekomen. De hoeveelheid bebouwing is hierdoor echter niet toegenomen; er is door de veranderingen een landschappelijke kwaliteitsimpuls geleverd. De landbouw in Geldrop-Mierlo is economisch vitaal en natuurinclusief.
Gulbergen is in samenwerking met de gemeente Nuenen uitgegroeid tot een duurzaam sport-, recreatie- en natuurgebied. Het is een recreatieve hotspot waar de bijzondere hoogteverschillen in het gebied worden benut voor bijvoorbeeld mountainbiken, een klimpark en glijbanen. Via een brug over het Eindhovens Kanaal is Gulbergen verbonden met de Molenheide. ’t Broek, Gijzenrooi en Sang en Goorkens hebben hun belevingswaarde doordat het authentieke agrarische landschappen zijn, en daarmee waardevol cultuurlandschap in deze regio. Natuurinclusieve landbouw is verweven met recreatieve functies op de erven. Gijzenrooi is bovendien een belangrijk natuurgebied waar volop gerecreëerd wordt en waar mensen de authentieke agrarische cultuur kunnen beleven op de stadsboerderij.
Aan de noordoostzijde van Mierlo vinden we diverse vormen van landbouw en is agrarische productie gecombineerd met het vasthouden van water in het gebied. Ook zijn er zonnevelden voor grootschalige duurzame opwekking van energie.
Economische kracht
In Geldrop-Mierlo is er een solide economische basis. Zowel de centra, de bedrijventerreinen als het buitengebied zijn economische dragers in de gemeente. Op onze vitale, verduurzaamde en toekomstbestendige bedrijventerreinen zien we een gevarieerde mix aan bedrijven, met name binnen het midden- en kleinbedrijf en de recreatieve sector. Het aantal bedrijventerreinen is overigens wel gereduceerd, ten gunste van woningbouw. Onze lokale, in Geldrop-Mierlo gewortelde bedrijven koesteren we. Met nieuwe bedrijven die zich vestigen, zoeken we vooral aansluiting bij Brainport Eindhoven. De bedrijven die in Geldrop-Mierlo zijn gevestigd, dragen met hun (relatief) hoge arbeidsinzet bij aan werkgelegenheid, zonder veel ruimte in te nemen. Door de mix aan bedrijven is er een gevarieerde werkgelegenheid, voor verschillende vakgebieden en opleidingsniveaus. Ook hebben mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt er een plek – in hun eigen woongemeente - en zijn er mogelijkheden voor bijbanen en stages voor onze jeugd.
De beperkte ruimte op onze bedrijventerreinen is gericht ingezet. Er zijn bedrijven gevestigd die maatschappelijke meerwaarde leveren en de terreinen zijn netjes en ordentelijk ingericht. Lokale bedrijven hebben ondanks de beperkte ruimte soms toch kunnen groeien door herstructurering op kavelniveau. De bedrijvigheid is per saldo in 2040 niet uitgebreid; dat is op plekken in de regio gebeurd die zich daar beter voor lenen. Bedrijven zijn verduurzaamd door hun beperkte energieverbruik en CO2-uitstoot en het feit dat zij in 2040 gasloos zijn1. Een groot aantal bedrijven levert bovendien een bijdrage aan de circulaire economie en het beperken van afvalstromen.
De sterke economische kracht van het buitengebied is gebaseerd op recreatieve bedrijvigheid. De ligging van Geldrop-Mierlo maakt dat er veel bezoekers vanuit Eindhoven en Helmond recreëren op ons platteland en in onze natuur. Dat vertaalt zich bovendien naar bezoek aan de centra. Ook horeca maakt deel uit van de bedrijvigheid. Vrijgekomen agrarische bedrijfsgebouwen zijn benut voor kleinschalige bedrijvigheid, vooral bij erven die dicht bij de dorpen liggen en goed bereikbaar zijn. Dit biedt qua maat en schaal aanvullende mogelijkheden ten opzichte van de bedrijventerreinen en het draagt bij aan de vitaliteit van het platteland.
Visie op Geldrop-Mierlo 2040
Hier vind je het hele visiedocument inclusief bijlagen.